Snautt to veker før andre verdskrig var omme, hende det noko som eg hugsar som det skulle vore i dag. Engelskmennene sende ut meir enn 100 bombefly mot eit oljeraffineri rett utanfor Tønsberg by, fordi dei trudde at tyskarane fekk drivstoff til ubåtane sine derifrå. Men vi som budde rett ved vart også råka. Huset vårt – der det oppheldt seg ti personar – vart bomba til ruinar, men vi overlevde heldigvis alle. Det var dessverre ikkje alle i nabolaget som var like heldige, for av dei 70–80 menneska som budde her, var det berre om lag 20 overlevande. Seinare i livet skulle idrett, friluftsliv, jakt og fiske bli ein stor del av livet mitt. Av personlege rekordar kan eg nemne 6,99 meter i lengde, 11,1 på 100 meteren og 1,99 meter i høgde i den gamle saksestilen, på ei tid då norgesrekorden var to meter. Eg hoppa også 4,40 meter i stav med ein heilt stiv stav, som ikkje gav den katapult-effekten ein har i dag, medan verdsrekorden 4,77 meter. Dessutan har eg ein fjerde plass i tikamp frå NM, og eg vart også teke ut til ein landskamp i fotball, då vi den 24. juni 1956 spelte mot Danmark, og vann 3–2. Når det gjeld jakt og fiske, har eg teke ein aure på seks kilo på tørrfluge, som eg trur står som norgesrekord enno, og eg har skote eit reinsdyr som hadde ei slaktevekt på 94 kg. Elles lærte eg å flyge av Arvid Piltingsrud, som var med på bombinga av Tyskland under krigen. Sjølv tok eg flysertifikatet i 1966. Eg har også køyrt Route 66 på Harley på byrjinga av 1970–talet, noko som var ei stor oppleving. Som «hjelm» brukte eg den lua eg har på meg no. Det er nok også nokon som kjenner namnet mitt frå avisa, sidan eg har skrive om lag 120 lesarinnlegg i «valdresen». Og no har eg byrja å skrive mine memoarar, så siste ord er ikkje sagt enno! (Tekst og foto: Arne Martin Bøe)
Eg vaks opp i Davao City, som ligg i det sørlegaste området på Filippinane. Her utdanna eg meg til sjukepleiar, og jobba fyrst ved ei kreftavdeling, og sidan som lærar innan sjukepleiefaget. Og sjølv om det var ein del uro her, var det fyrst og fremst eit ynskje om forandring i jobben som gjorde at eg flytte til Norge i 2008: Jobben som lærar var ikkje utfordrande nok. Fyrst var eg au pair hjå ein familie i Akershus, før eg fekk jobb på Vangsheimen i juni 2011. Året etter var eg i Moss ein tur, der eg trefte han som skulle bli mannen min. Etter kvart fann vi ut at det skulle bli oss to, og han ville helst bli buande i Moss. Men eg trivst så godt i Vang, at han fekk grei beskjed om at dersom han ville at vi skulle vere saman, måtte han flytte oppover. Og slik vart det! No er eg med på frivilligsentralen, og dei siste fem åra har eg vore med i Vangskoret. Eg har lært mykje dialekt av å vere med i koret, noko som er bra både for meg og pasientane. På Vangsheimen har eg mest nattevakter, men når eg har tid, stikk eg innom og spelar gitar og syng for dei eldre. Då samlast alle, og av dei mest populære songane er Dei nære ting, Blåmann, Blåmann, og Den fyrste song eg høyra fekk. Eg synest det er trist at dei gamle får så lite besøk av familien, sjølv om dei bur i nærleiken. Og noko av grunnen til at eg syng for dei gamle og er med som frivillig, er for at dei ikkje skal ha det så einsamt og trist. Likeins vil eg vere til stades når eit menneske ligg for døden, for det er ikkje bra å vere åleine i ei slik stund. Nyleg søkte eg om norsk statsborgarskap. Ikkje dobbelt, berre norsk. For det er i Norge eg høyrer heime, og det er her eg vil bu. Eg et rakfisk og sursild, og når eg dreg til Filippinane for å besøkje familien, må eg ha med meg brunost! (Tekst og foto: Arne Martin Bøe)
Eg driv gard med 14 mjølkekyr, og kona mi er lærar. Vi har støl på Nørre Syndin, men har ikkje hatt stølsdrift etter at eg tok over garden. Men eg har gode minne frå bufarsdagane og dei lange sumrane på stølen, då her var drift. Det var spennande med alle stølsnaboane og hyttefolka, og vi ungane sat på kvar vår mjølkekrakk, og mjøka kyrne for hand. No blir stølen nytta som ein feriestad om sumaren, for så vel oss, som kyrne. Utanom garden, har eg fleire interesser: Eg har gått kurs i sylvsmedarbeid, og har mellom anna laga bunadssylv til dei tre døtrene våre og meg sjølv. Eg likar å ta naturbilete, og har også lisens på drone, der eg har hatt eitt oppdrag for NRK, og så var eg med å filme ein musikkvideo i Jotunheimen. Dessutan er eg glad i musikk, og har vore med som friviljug under Vinjerock kvart år, der den største musikalske opplevinga så langt, er Madrugada. Elles er Pink Floyd favorittbandet, og eg har vore på to konsertar med Roger Waters, og skal på ein ny no i sumar. Men den interessa som har teke det meste av tida mi, er songlaget. Sidan enkelte i koret likte å drive med revy og kabaret, har vi i ei årrekkje hatt ulike framsyningar. Olav Gullik Bø har forsynt oss med manus ved eit par høve, mellom anna til stykket om Aasmund Olavsson Vinje som vart vist på Eidsbugarden i 2001 og 2002, der eg spelte hovudrolla. Eg har fått erfare at alt ikkje er like lett heile tida. Av dei opplevingane som sit hardast i meg, var då den eine dottera vår var seks veker gamal, og vart lagt inn på sjukehus med hjernebetennelse. Det enda med at ho vart hjerneskadd. Men sjølv om det gjekk gale den gongen, har ho det heldigvis bra i dag. For no bur ho i si eiga leiligheit, sjølv om ho treng ein del hjelp. (Tekst og foto: Arne Martin Bøe)
Då eg var lita, sende mora mi meg på eit kurs i saum og strikking, fordi eg var så uroleg. Etterpå byrja eg å strikke i skuletimane, så det vart nok rolegare i klassen, om ikkje anna! Det vart uansett starten på ein livslang hobby, og ei attåtnæring. Eg vaks opp i Laksevåg ved Bergen, der eg tok til som lærarvikar etter artium. Men så møtte eg Magnor i 1966, og seinare på året gifte vi oss, og flytte saman til Øystese. To år seinare spleisa eg og tre venninner på ei strikkemaskin. Og då Magnor fekk jobb som rektor ved skulen i Vang i 1972, kjøpte eg ut venninnene mine, og tok med meg strikkemaskina til Valdres. Her i Valdres var det familieliv, deltidsarbeid og ei rekkje verv som tok tida mi. Eg var mellom anna kretsleiar og landsstyremedlem i Norges Husmorforbund, leiar for Vang Høgre, leiar for Vang meinigheitsråd, og redaktør av meinigheitsbladet. Av hobbyar og interesser, kjem song og musikk høgt på lista. Eg har sunge i kor i over 40 år, og då eg slutta med det for fire år sidan, byrja eg på seniordans, og tok til å spele langeleik. Når det gjeld arbeid, har eg hatt deltidsjobb i kommunen i alle år. Noko av det mest gjevande eg har gjort, var å leie oppgraderinga av kommunehuset på byrjinga av 2000-talet. Elles må eg trekkje fram bedrifta eg starta i 1981: «IngWi Model», som framleis er i drift, der eg strikkar mellom anna genserar, kåper, frakkar og luer, med utsal frå huset. Kleda er strikka av to-tråda Raumagarn, og er av god kvalitet. Ja, det er faktisk nokon som framleis brukar klede dei kjøpte av meg på -80-talet! Kleda er populære, med kjøparar frå heile landet, og jamvel frå Sverige og USA. Og ein gong, under ei utstilling på Beitostølen, var det endatil ei dame som ville kjøpe kleda eg hadde på meg! (Tekst og foto: Arne Martin Bøe)
Eg har mange interesser, og engasjerer meg i mangt og mykje. Sidan eg ikkje kvir meg for å opne kjeften og seie frå, blir eg ofte valt inn i styre og stell. Til dømes har eg vore involvert i drillgruppa, allidretten, og alpingruppa, og dei siste åra har eg vore oppmann for fotballaget der dottera mi er med. Dei seks åra ungane køyrte snøcross var eg sterkt involvert i det, og då kinoen på Åsvang vart avvikla, fekk eg og ei venninne midlar frå kulturkontoret til oppgradering av utstyret, så bygdekinoen vart redda. Dessutan er eg leiar for bygdelista i Vang, samt styremedlem og sekretær i «Stabburshella». Noko av det eg har engasjert meg sterkast i, var «Dorna-saka». Dorna var fødd og oppvaksen i Vang, men då ho var 11 år gamal, fekk ho beskjed om at familien ikkje fekk opphald. Sidan foreldra hennar kom frå to ulike nasjonar, og ingen av dei fekk lov til å reise til ektefellen sitt land, ville familien bli splitta. Det var ein tidkrevjande prosess, der heile bygda engasjerte seg, og borna skreiv brev til så vel kongen som statsministeren. Heldigvis vann vi fram, og familien fekk opphald. Av andre interesser, kjem jakt høgt på lista. Det er storvilt eg jaktar på, elg og hjort, og eg har mange fine opplevingar å sjå tilbake på. Til dømes når eg går ut tidleg ein morgon, og tåkedisen ligg som eit florlett teppe, og skapar ei trolsk stemning. På veg gjennom skogen høyrer eg fuglane vakne til liv, og ser kanskje eit ekorn på lette føter på veg opp eit tre. Så bryt sola gjennom, disen forsvinn, og den trolske stemninga er med eitt over. Slike naturopplevingar, samt spenninga under sjølve jakta, der eg sit årvaken og ventar på at bikkja får los, ja, det gjev rett og slett sjelefred. (Tekst og foto: Arne Martin Bøe)
© 2024 — Avisa Valdres
Utviklet av Ormstad Multimedia — Opp ↑